دفتر فنی و مهندسی نقش مهمی در پروژه‌های عمرانی، ساختمانی و صنعتی دارد و وظایف متعددی را برای اطمینان از کیفیت و کارایی پروژه‌ها بر عهده می‌گیرد. خدمات ارائه شده توسط دفتر فنی و مهندسی بسته به نوع پروژه ممکن است متنوع باشد، اما به طور کلی شامل موارد زیر است:
1. برنامه‌ریزی و زمان‌بندی پروژه‌ها
- تهیه برنامه‌ریزی‌های اجرایی و تخصیص منابع.
- تنظیم و مدیریت زمان‌بندی کلی پروژه‌ها با استفاده از نرم‌افزارهایی مانند Microsoft Project یا Primavera.
- نظارت بر پیشرفت پروژه و به‌روز‌رسانی برنامه‌ها بر اساس وضعیت واقعی کار.
2. تهیه و تنظیم اسناد و مدارک فنی
- تهیه و تنظیم اسناد و مدارک فنی از جمله نقشه‌های اجرایی، دفترچه‌های محاسباتی و برآوردهای هزینه.
- مستندسازی کامل فرآیندهای پروژه برای گزارش‌دهی و تأیید نهایی پروژه.
- ایجاد و بایگانی اسناد مربوط به مجوزهای قانونی و قراردادهای پروژه.
3. نظارت بر اجرای پروژه‌ها
- نظارت فنی بر کارهای اجرایی در محل پروژه برای اطمینان از رعایت استانداردها و نقشه‌های طراحی.
- کنترل کیفیت مصالح و نحوه اجرای فعالیت‌ها بر اساس مشخصات فنی و استانداردهای مربوطه.
- هماهنگی بین تیم‌های اجرایی، پیمانکاران و کارفرمایان برای اطمینان از اجرای صحیح و به‌موقع کارها.
4. تهیه برآوردهای مالی و متره و برآورد
- انجام متره و برآورد پروژه‌ها برای تخمین هزینه‌های ساخت.
- تنظیم صورت وضعیت‌ها (صورت‌وضعیت کارکرد) و محاسبه میزان پیشرفت مالی پروژه.
- تهیه و تنظیم گزارش‌های مالی برای ارائه به کارفرما و بررسی مغایرت‌ها.
5. طراحی فنی و مهندسی
- طراحی نقشه‌های معماری، سازه، تأسیسات برقی و مکانیکی و تهیه نقشه‌های اجرایی بر اساس نیازهای پروژه.
- انجام محاسبات مهندسی برای طراحی بهینه سازه‌ها و تأسیسات.
- هماهنگی با تیم طراحی برای تطبیق نقشه‌ها با شرایط اجرایی و ارائه راهکارهای فنی.
6. مدیریت قراردادها و پیمان‌ها
- بررسی و تنظیم قراردادهای پیمانکاری و مشاوره‌ای.
- مدیریت و پیگیری روند اجرایی قراردادها و تنظیم صورت‌جلسات کارکرد.
- حل اختلافات احتمالی بین پیمانکاران و کارفرما بر اساس مفاد قرارداد.
7. کنترل و مدیریت پروژه
- انجام آنالیزهای پروژه برای بهینه‌سازی منابع و زمان‌بندی.
- ارزیابی ریسک‌ها و ارائه راهکارهای لازم برای مدیریت ریسک‌های موجود در پروژه.
- بررسی و کنترل هزینه‌ها و ارائه گزارش‌های مالی به کارفرما برای پیشگیری از افزایش هزینه‌های غیرضروری.
8. هماهنگی با پیمانکاران و تأمین‌کنندگان
- انتخاب و ارزیابی پیمانکاران فرعی و تأمین‌کنندگان مصالح و تجهیزات.
- نظارت بر تأمین به‌موقع و مناسب تجهیزات و مصالح مورد نیاز.
- پیگیری سفارشات و اطمینان از هماهنگی مناسب بین تأمین‌کنندگان و تیم اجرایی.
9. ارائه مشاوره فنی و مهندسی
- مشاوره در زمینه طراحی، ساخت و اجرای پروژه‌ها به کارفرمایان.
- بررسی نقشه‌ها و پیشنهادات فنی برای بهبود و بهینه‌سازی طراحی‌ها.
- ارائه راهکارهای فنی و اجرایی در مواجهه با مشکلات پیش‌آمده در حین اجرا.
10. کنترل کیفیت و آزمایشات فنی
- نظارت بر کیفیت مصالح مصرفی و انجام آزمایش‌های لازم برای تأیید کیفیت.
- انجام آزمایش‌های مکانیکی و شیمیایی برای بررسی کیفیت خاک، بتن، فلزات و سایر مصالح مصرفی.
- ارزیابی کارایی و کیفیت کار پیمانکاران بر اساس معیارهای فنی و استانداردها.
11. طراحی و محاسبات تأسیسات برقی و مکانیکی
- طراحی و محاسبه سیستم‌های تأسیساتی شامل سیستم‌های گرمایشی، سرمایشی، تهویه مطبوع، آب و فاضلاب و برق.
- تهیه نقشه‌های تأسیساتی و هماهنگی بین طراحی تأسیسات و سایر بخش‌های پروژه مانند معماری و سازه.
12. کنترل ایمنی و مدیریت بهداشت کارگاه
- نظارت بر رعایت اصول ایمنی در کارگاه و اطمینان از اجرای دستورالعمل‌های ایمنی.
- مدیریت بهداشت محیط کار و اطمینان از رعایت شرایط بهداشتی در محل پروژه.
13. انجام پروژه‌های تحقیقاتی و پژوهشی
- انجام مطالعات و تحقیقات فنی و مهندسی برای بهبود کیفیت و کارایی پروژه‌ها.
- مطالعه و ارائه راهکارهای نوین مهندسی برای استفاده از فناوری‌های جدید در پروژه‌ها.
14. تهیه نقشه‌های ازبیلت (As-Built)
- پس از اتمام پروژه، تهیه نقشه‌های As-Built که نشان‌دهنده وضعیت نهایی اجرای پروژه است.
- مستندسازی دقیق تمامی تغییرات اجرایی که در طول پروژه انجام شده است.
نتیجه‌گیری:
دفتر فنی و مهندسی یکی از بخش‌های کلیدی در پروژه‌های ساختمانی و عمرانی است که با ارائه خدمات تخصصی، نظارت دقیق و مدیریت کارآمد، به اجرای صحیح و به موقع پروژه‌ها کمک می‌کند. از طراحی و برنامه‌ریزی گرفته تا نظارت و کنترل پروژه، این دفتر نقش اساسی در بهینه‌سازی فرآیندهای پروژه دارد.